Toen ik een jaar of veertien was, speelde ik blokfluit. Ik vond het vooral leuk om hedendaagse muziek te spelen. Een van mijn favoriete stukken was Music For A Bird (1968) van Hans Martin Linde. Er moesten veel moderne technieken worden gebruikt en een van de technieken was zingen & spelen. Als tiener dacht ik niet na en zong (neuriede) en speelde ik gewoon. Toen ik begon met fluit spelen, werkte ik eerst niet met moderne technieken. Een van mijn eerste fluitdocenten introduceerde het boek Check Up van Peter Lukas Graf in onze lessen. In een van de oefeningen moet je zingen en spelen om aan klank en resonantie te werken. En inderdaad, toen ik deze oefening minstens één reeks per keer oefende, had het een enorm effect op mijn geluid.
Het is interessant om tijdens het zingen en spelen te experimenteren met volume, intonatie en spanning in de keel. Laten we beginnen met de laatste. Als je spanning in de keel hebt tijdens het spelen, zal deze techniek je dat meteen laten zien. Het werken aan deze techniek maakt je heel bewust van eventuele spanning en daardoor is het mogelijk om de spanning los te laten, gewoon door de spanning waar te nemen.
Het tweede onderwerp is intonatie. We kunnen één melodie tegelijk zingen en spelen (op dezelfde toonhoogte) of we kunnen tegelijkertijd twee verschillende partijen zingen en spelen. Beide zijn geweldige intonatieoefeningen, ieder op hun eigen manier. Wanneer je een melodie zingt en speelt (op dezelfde toonhoogte), is het interessant om te luisteren naar de natuurlijke golven in het geluid. Als de intonatie van de stem en de fluit niet gelijk zijn, zijn de golven erg snel. Als de intonatie wel gelijk is hoor je geen golven. Ik heb het niet over vibrato. Ik heb het over de combinatie van beide stemmen (fluit en stem) die golven in het geluid veroorzaken. Als je op deze manier oefent, probeer dan zonder vibrato te spelen.
Als je twee verschillende partijen combineert ontstaat er een verschiltoon. Een verschiltoon is een toon die ontstaat wanneer twee tonen worden gecombineerd. Speel je bijvoorbeeld een duet met twee fluiten, dan hoor je altijd een derde partij. Dat is ook het geval als je zingt en speelt.
Ik probeer altijd de stem zo veel mogelijk te ontspannen. Leg er niet te veel druk op. Het is fijn om een balans te vinden tussen stemvolume en volume van de fluit. Pas je embouchure een beetje aan en experimenteer met het meer in de fluit of minder in de fluit blazen. Als je het goed doet, klinkt het mooi. Neem jezelf op om er zeker van te zijn dat wat je in je hoofd hoort hetzelfde is als op de opname.
Op mijn website www.flutecolors.com vind je een instructiefilmpje om te leren zingen & spelen. In het Flute Colors boek staan 10 oefeningen over dit onderwerp. Op de website vind je ook verschillende arrangementen om deze techniek in muziekstukken te oefenen en jezelf uit te dagen om, helemaal alleen, een leuk duet te spelen!