Kun je jezelf voorstellen?
Ik ben een Italiaanse fluitist en performer, en ik ben gespecialiseerd in hedendaagse muziek.
Hoe oud was je toen je begon met fluit spelen?
Ik begon fluit te spelen toen ik 12 was, maar ik was in wezen autodidact tot ik 20 was. Toen ging ik naar het conservatorium om professioneel fluitist te worden.
Waarom heb je voor de fluit gekozen?
In Italië is het heel gebruikelijk om blokfluit te leren spelen als onderdeel van muzieklessen op de middelbare school, en tijdens deze lessen merkte mijn muziekleraar dat ik talent had.
Wie inspireerde je als jonge fluitist?
Ik luisterde graag naar albums met geweldige fluitisten, van Severino Gazzelloni tot Jean-Pierre Rampal, van Aurele Nicolet tot James Galway.
Wat is de belangrijkste les die je hebt geleerd tijdens je fluitstudie?
Omdat ik begon als autodidact had ik verschillende technische problemen die ik op een later tijdstip heel hard moest oplossen: deze aanpak gaf me echter een enorm bewustzijn van het belang van het constant begrijpen van de reden (technische, muzikaal of artistiek) achter elk geluid dat ik produceer.
Wat was het eerste hedendaagse stuk dat je ooit speelde?
“Requiem” geschreven door Kazuo Fukushima.
Wat fascineert je het meest aan hedendaagse muziek?
Hedendaagse muziek heeft de fluit herontdekte als instrument, terwijl het zijn expressieve mogelijkheden versterkte door middel van moderne speeltechnieken die het tonale (en ook semantische) bereik enorm hebben vergroot. Voor mij is spelen altijd een prachtig spel geweest en in de hedendaagse muziek wordt dit spel daarom nog rijker en interessanter. Bovendien voel ik zeker de
waarde van hedendaagse muziek, aangezien het het geluid van vandaag is, het vlaggenschip van de angst van de mensheid in de XX en XXI eeuw.
Wat maakt een componist en compositie spannend?
Het in staat zijn om een muzikale boodschap op meer niveaus te communiceren, tonaal onderzoek, originele (en niet zelf-verwezen) complexiteit en diepgang samen te voegen.
Waarom vind je het belangrijk om hedendaagse componisten een podium te geven?
Omdat hedendaagse componisten tegenwoordig het concept van ‘kunstmuziek’ afwijzen, en dit moet bekend zijn bij het publiek. Het is een culturele en artistieke plicht.
Heb je momenteel een favoriete componist of favoriet stuk?
Al met al zou ik met name KATHINKA’s GESANG van Karlheinz Stockhausen kiezen, in de versie voor fluit en elektronica.
Je gebruikt vaak moderne speeltechnieken voor fluit. Wie heeft je kennis laten maken met de wereld van deze technieken?
Mijn leraar aan het conservatorium, Mario Caroli, introduceerde deze technieken aan mij. Hij is een geweldig musicus en heeft mij enorm geïnspireerd.
Wat is je mening over moderne speeltechnieken voor fluit?
Ik denk dat ze een unieke mogelijkheid zijn om de fluitmogelijkheden te vergroten, zowel tonaal als expressief. Met behulp van de moderne speeltechnieken kan de fluit echt een magische stok worden: het kan synesthetische suggesties overbrengen die de muziek echt kunnen verrijken.
Heb je een favoriete techniek?
Multiphonics!
Kun je uitleggen waarom je deze techniek het leukst vindt?
Omdat de fluit normaal gesproken als een monodisch instrument wordt beschouwd en op deze manier polyfoon wordt door geluiden te produceren die naar mijn mening echt magisch zijn. Het gevoel dat je krijgt als je multiphonics kunt spelen (en ze klinken goed) is dat je iets kostbaars creëert, akoestisch en tonaal.
Waarom denk je dat fluitisten wel of niet baat kunnen hebben bij het studeren van moderne speeltechnieken?
Omdat deze technieken het perspectief op je manier van spelen vergroten zijn ze naar mijn mening heel belangrijk. Bovendien laten ze je flexibiliteit verwerven en vergroten ze de controle over dynamiek en techniek aanzienlijk.
Vind je dat we jonge fluitisten uitgebreide technieken moeten leren? Waarom (niet)?
Zeer zeker! Ze kunnen geleidelijk worden geïntroduceerd, als een spel; de leerling kan ze oefenen als een manier om de fluit dieper te verkennen. Op deze manier worden de jonge fluitisten uitgedaagd de standaardtechniek even te verlaten, nieuwe wegen te verkennen die gunstig zijn voor het verwerven van onder andere flexibiliteit.
Je hebt de prachtige cd ‘Ceci n’est pas une flûte’ opgenomen. Op de cd staan 9 hedendaagse stukken. Ze zijn allemaal heel verschillend. Deze cd laat werkelijk alle mogelijkheden van de fluit horen. Wat waren je drijfveren om dit specifieke (cd-)project te creëren?
Kun je iets meer vertellen over de achtergrond van het maken van deze cd? Ceci n’est pas une flûte is een Magritte-achtige woordgrap, die de wens vertegenwoordigt om met deze cd een synesthetische luisterervaring voor te stellen binnen een spel van klankluchtspiegelingen, illusies en toespelingen. We hebben dit intrigerende doel nagestreefd vanaf de start van het project, uitgaande van het idee dat een cdopname de toegevoegde waarde inhoudt van een soort muziekmicroscopie, door gebruik te maken van een verschillende microfoons samen met een goede
geluidsverwerking, waarbij zowel de elektronische tracks als de sfeer zelf zou kunnen worden behandeld als kamermuziekpartners van de fluit. De opnamesessie was bedoeld om de compositie op te nemen met een chirurgische vertolking die in een live uitvoering onmogelijk zou zijn geweest, binnen een esthetisch kader dat geen doel op zich is maar de polysemie van de hedendaagse taal op zijn best wil leveren, waar niets is wat het lijkt.
Waarom heb je voor deze stukken gekozen? Wat maakt deze stukken bijzonder?
Ik heb stukken gekozen van componisten die het geluid van de fluit met hun fantasie hebben overgenomen, waardoor het een geheel nieuwe creatieve kracht heeft gekregen. Door de chronologische limieten te doorbreken en de uiteinden van de tijdlijn opnieuw met elkaar te verbinden, is de fluit in hun stukken opnieuw een magische stok die een sjamanistische allure uit het
begin van de tijd herwint, nu doordrenkt van de expressieve en technologische mogelijkheden van de moderne tijd. Zelfs de titels van de werken die op deze cd zijn opgenomen, bevatten een wens om het klassieke timbre te overstijgen, in een volledig eigentijds verlangen om klankspreuken uit te spreken die technologie en moderne speeltechnieken vermengen, beide zoekend naar een ongekend instrumentaal timbre in termen van schoonheid of eigenaardigheid en zoekend naar een geluid dat letterlijk praat, gekleed in een echte semantische connotatie. Het mag natuurlijk
niet ontbreken aan een verwijzing naar de fluit als een klanksublimatie van de menselijke adem die muziek wordt in alle mogelijke betekenissen, van de werkelijk originele adem die parfums oproept tot de angst van de ziel die verloren is in een labyrint.
De stukken op de cd zijn allemaal voor fluit of basfluit solo, maar elk stuk heeft veel lagen en als je ernaar luistert, voelt het helemaal niet als luisteren naar één fluit. Sommige stukken zijn voorzien van elektronica. Wat vind je van composities met elektronica?
Ik denk dat de elektronica ter ondersteuning van een solo-instrument nog steeds veel te zeggen heeft, en ik hou ervan als het wordt samengevoegd met de fluit! Bovendien is elektronica
gekoppeld aan de technologische vooruitgang die haar pad volgt en zolang die er is, zal de relatie met klassieke instrumenten zeker stimulerend zijn.
Wat kunnen mensen verwachten als ze de cd kopen?
Deze cd is geboren met een sterke populaire wil, een 360-graden reis door werkelijk verschillende klankwerelden, een akoestische onderdompeling in dat intrigerende opmerkzame/intellectuele spel dat de moderne speeltechnieken en de verbeeldingskracht van verschillende hedendaagse componisten hebben weten te ontwikkelen in de vorige eeuw rond de klassieke klank van de fluit. Veel van deze technieken produceren zeer subtiele geluiden die we letterlijk uit de opname hebben gehaald. Het was een operatie die we zouden kunnen definiëren als “muzikale microscopie”, tot de ontdekking van een fluit die – radiografisch gemaakt door microfoons en verwerkt door middel van elektronica en moderne speeltechnieken … niet langer een fluit is!
Je combineert graag hedendaagse muzikale taal met andere artistieke vormen. Je project ‘Comfort Zone’ is een voorbeeld van zo’n project. Kun je iets meer vertellen over dit project en hoe het is om artistieke vormen te combineren die je het leukst vindt?
COMFORT ZONE is een korte multimediavideovoorstelling geïnspireerd op de dramatische quarantaine waarin we in 2020 allemaal zwaar thuis werden opgesloten als gevolg van COVID 19. Dit werk werd geboren in deze dagen van isolatie, in opdracht van Padua Art Center voor zijn online muziekfestival 2020 en het gaat over mijn eigen “veiligheidsruimte”, mijn huiselijke “ecosysteem” tijdens deze noodsituatie. Een kleine wereld in de wereld, een ruimte om te oefenen die een eenzaam toevluchtsoord wordt dat moet worden beschermd en gezuiverd. Als muzikant vraag ik me af
mezelf te isoleren in een geluid dat mijn woonkamer verandert in een luchtbel, een aquarium dat me omhult en mijn bewegingen beperkt, in de metaforische paradox van een gevangenschap die mij en mijn fluit “beschermt” tegen de onzekerheid van de huidige tijd. Muzikaal gezien klinkt water, onmisbaar voor onze handen – om continu gewassen te worden – gesampled door het hele
stuk, gecombineerd met een synthesizersgeluidtapijt dat ik zelf heb gemaakt. Angst, angst, onzekerheid en de perceptie van ongrijpbaar gevaar gieten in gevangengenomen, rusteloze bewegingen onder een zeer licht en transparant cellofaan, waarvan een enkele kleine opening naar buiten is gescheurd, een patrijspoort om uit de “comfortzone” te turen. De fluit, voorzien van handschoenen en een masker, wordt metaforisch omgevormd tot een rituele magische stok, waarmee de fluitist formules voordraagt om angst te verbannen. De gevreesde symptomen – recursief, ritmisch hoesten – bedreigen de adem, verstikken het geluid en veroorzaken spasmen van gebroken clusters. Een Follia-thema uit Corelli-variaties is verweven met het nog oudere Dies irae, herinnering aan middeleeuwse pestilentiën, in een elektronische herinterpretatie tussen hedendaagse klassieke muziek en vrije improvisatie, die hun muzikale fysionomie “aantast”, met loops, hedendaagse technieken, timbre-effecten en bewerkte klinkt. Ik wilde primair belang hechten aan video, als een middel om de voorstelling door te geven en sociaal te delen, dus koos ik ervoor om drie “ogen” te hebben die van buiten en van binnen naar dit aquarium keken, als “bewakingscamera’s”, camera’s voor huisbeveiliging, met een continue overgang tussen een opname van het landschappelijke effect van buitenaf en een opname van de technische weergave ervan vanuit de buik van het aquarium. “Comfort Zone” eindigt met een overblijfsel van het prachtige gedicht van Mariangela Gualtieri getiteld “Nove marzo duemilaventi”, een krachtige boodschap van hoop op een betere toekomst, open voor anderen en voor de wereld. Ik hou er erg van om verschillende artistieke vormen te combineren: persoonlijk heb ik altijd de neiging gehad om een synesthetische benadering te hebben, als toeschouwer en als vertolker. Ik hou van de verbindingen, de subtiele referenties die de verschillende kunsten en disciplines met elkaar verbinden en ik hou ervan wanneer ze samenkomen, omdat – als de mix goed in balans is – het uiteindelijke effect veel krachtiger is. Deze toegevoegde waarde, die hoger is dan de som van de afzonderlijke elementen, is voor mij erg belangrijk, omdat het beantwoordt aan mijn eigen persoonlijke, sterke behoefte aan communicatie,
vooral in relatie tot een inhoud als hedendaagse muziekwerken die moeten worden overgebracht, het publiek meer grip geven om begrepen te worden en betrokkenheid te creëren. Het gaat niet om marketing, maar om een empathische behoefte om contact te maken met het publiek om het te laten deelnemen aan culturele en artistieke inhoud die niet op een stil voetstuk mag worden geplaatst.
Staat er iets op je bucketlist dat je binnenkort wilt bereiken?
Ik zou graag een album uitbrengen dat gewijd is aan Stockhausen-muziek. Later zou ik heel graag een vervolg op Ceci n’est pas une flute opnemen. Ik zal ook betrokken zijn bij een enorm Stockhausentheaterproject dat een zeer zware uitdaging zal zijn, op dezelfde avond KATHINKA’s GESANG en AVE spelen… een droom die in juni in Milaan uitkomt!
