“Oefen je trillers?” vroeg Sir James Galway tijdens een masterclass. De student aarzelde. Hij antwoordde: “Als je erover moet nadenken, doe je dat niet.” Het lijkt erop dat we trillers als vanzelfsprekend beschouwen en niet echt tijd besteden aan het oefenen ervan. In veel belangrijke boeken geschreven door bekende fluitisten en docenten zoals Paul Taffanel, Philippe Gaubert, Peter-Lukas Graf, Trevor Wye, vinden we oefeningen om trillers te oefenen. Blijkbaar is het belangrijk om trillers te oefenen.
Trillers fascineren me. Ze kunnen de muziek maken of breken. Heel vaak hoor ik optredens van fluitspelers die te snel en zonder fantasie trillen. En toen ik heel goed begon te luisteren, ontdekte ik dat het mogelijk is om een van de twee noten in een triller te spelen met de juiste luchtsnelheid en ademsteun, terwijl de andere noot van de triller dat niet heeft. Dat is precies de reden waarom we tijd moeten besteden aan het werken aan de trillers. Wat ik bedoel is dat wanneer we bijvoorbeeld een triller op G-A spelen, veel spelers zich alleen op de G (de hoofdnoot) lijken te concentreren. Dus de G krijgt genoeg luchtsnelheid, maar de A niet. Als gevolg hiervan klinkt de triller ongelijk. We hebben de neiging om met vingerbewegingen te werken, maar dat is niet het grootste probleem. Het grootste probleem is het verschil in ademsteun en luchtsnelheid.
Je kunt het zelf proberen. Dit is een bekende oefening om trillers te oefenen:
1. Speel de triller en focus op de G. Hoor alleen de G in je hoofd tijdens het spelen van de triller.
2. Speel de triller opnieuw en concentreer je nu op de A. Hoor alleen de A in je hoofd terwijl je de triller speelt.
3. Nu je weet hoe het voelt om je op één noot te concentreren, focus je nu op beide noten en geef ze dezelfde luchtsnelheid en ademsteun (dezelfde aandacht).
Ik heb nagedacht over welke moderne speeltechniek kan helpen om trillers te oefenen. Allereerst denk ik dat harmonics nuttig kunnen zijn. Speel de triller (begin langzaam) en blaas de noten over. Dit zal de luchtsnelheid van beide noten verhogen. Als het niet mogelijk is om de noten over te blazen omdat je een hele hoge triller speelt of het gewoon nog niet voor je werkt, onthoud dan dat proberen voldoende zal zijn om van de inspanning te profiteren.
Een tweede techniek die in me opkwam, zijn bisbigliando-trillers, of kleurentrillers. Werken aan dit soort trillers is anders. De weerstand van de fluit is anders, vanwege de grepen, en dat maakt het interessant om het resultaat te observeren. Op de website www.flutecolors.com/pieces vind je oefeningen en stukken waar bisbigliando trillers in voorkomen.
Voor mij voelt het als magie dat we één van de tonen in snelle trillers kunnen negeren. Daarom krijg ik de rillers van trillers (op een positieve manier). Als je het eenmaal weet en kunt horen, gaat er een hele nieuwe wereld voor je open.
